Equisetum ramosissimum Desf.
Nombre aceptado: Equisetum ramosissimum Desf. in Fl. Atlant. 2: 398 (1799)
Equisetum elongatum var. ramosissimum (Desf.) Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 64 (1863)
Hippochaete ramosissima (Desf.) Milde ex Bruhin in Verh. K. K. Zool.-Bot. Ges. Wien 18: 758 (1868)
Presla ramosissima (Desf.) Dulac in Fl. Hautes-Pyrénées: 27 (1867)
Equisetum albomarginatum Kit. in Linnaea 32: 265 (1863)
Equisetum altissimum (Milde ) A.Braun ex Milde in Monogr. Equiset.: 438 (1867)
Equisetum arboreum Comm. ex Milde in Monogr. Equiset.: 11 (1867)
Equisetum arenarium Kit. in Linnaea 32: 265 (1863), nom. illeg.
Equisetum azoricum Gand. in Bull. Soc. Bot. France 66: 304 (1920)
Equisetum burchellii Vaucher in Mém. Soc. Phys. Genève 1: 375 (1821 publ. 1822)
Equisetum campanulatum Poir. in J.B.A.M.de Lamarck, Encycl. 5: 613 (1804)
Equisetum debile var. nudum (Milde ) Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 243 (1864)
Equisetum elongatum Willd. in Sp. Pl., ed. 4. 5: 8 (1810)
Equisetum elongatum var. abyssinicum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 67 (1863)
Equisetum elongatum var. arabicum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 65 (1863)
Equisetum elongatum var. arcuatum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 67 (1863)
Equisetum elongatum var. boivinii Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 244 (1864)
Equisetum elongatum var. boryanum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 244 (1864)
Equisetum elongatum var. burchellii (Vaucher) Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 66 (1863)
Equisetum elongatum var. caespitosum Schur in Oesterr. Bot. Z. 11: 98 (1861)
Equisetum elongatum var. capense Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 66 (1863)
Equisetum elongatum var. distortum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 244 (1864)
Equisetum elongatum var. dregeanum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 67 (1863)
Equisetum elongatum var. elegans Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 64 (1863)
Equisetum elongatum var. flagelliferum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 67 (1863)
Equisetum elongatum var. gracile A.Braun ex Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 533 (1864)
Equisetum elongatum var. graecum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 63 (1863)
Equisetum elongatum var. hispanicum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 66 (1863)
Equisetum elongatum var. humile Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 64 (1863)
Equisetum elongatum var. incanum (Vaucher) Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 68 (1863)
Equisetum elongatum var. japonicum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 65 (1863)
Equisetum elongatum var. lohseanum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 67 (1863)
Equisetum elongatum var. nudum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 65 (1863)
Equisetum elongatum var. ornatum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 533 (1864)
Equisetum elongatum f. ramosum Kuntze in Linnaea 10: 485 (1836)
Equisetum elongatum var. scabrum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 63 (1863)
Equisetum elongatum var. simplex Rupr. in Distr. Crypt. Vasc. Ross.: 25 (1845)
Equisetum elongatum var. sinaiticum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 66 (1863)
Equisetum elongatum var. subverticillata A.Braun ex Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 533 (1864)
Equisetum elongatum var. tenuissimum Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 64 (1863)
Equisetum elongatum var. virgatum A.Braun ex Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 533 (1864)
Equisetum ephedroides Bory in Nouv. Fl. Pélop.: 66 (1838), nom. superfl.
Equisetum hyemale var. elongatum (Willd.) Döll in Rhein. Fl.: 31 (1843)
Equisetum hyemale var. procerum Pollini in Fl. Veron. 3: 262 (1824)
Equisetum hyemale subsp. ramosum (Kuntze) A.Braun in Flora 22: 308 (1839), nom. illeg.
Equisetum hyemale var. virgatum A.Braun in Flora 22: 308 (1839), nom. nud.
Equisetum incanum Vaucher in Mém. Soc. Phys. Genève 1: 382 (1821 publ. 1822)
Equisetum multicaule Ledeb. in Fl. Ross. 4: 490 (1853)
Equisetum multiforme Vaucher in Mém. Soc. Phys. Genève 1: 379 (1821 publ. 1822), nom. superfl.
Equisetum multiforme var. campanulatum (Poir.) Vaucher in Mém. Soc. Phys. Genève 1: 379 (1821 publ. 1822)
Equisetum multiforme var. paleaceum Schleich. ex Vaucher in Mém. Soc. Phys. Genève 1: 380 (1821 publ. 1822)
Equisetum multiforme var. paleaceum Vaucher in Mon. Prèles: 379 (1821)
Equisetum multiforme var. ramosum Vaucher in Mém. Soc. Phys. Genève 1: 379 (1821 publ. 1822), nom. superfl.
Equisetum multiforme var. tenue Vaucher in Mém. Soc. Phys. Genève 1: 379 (1821 publ. 1822)
Equisetum pallidum Bory in Exp. Sci. Morée, Bot.: 282 (1832)
Equisetum pannonicum Willd. in Sp. Pl., ed. 4. 5: 6 (1810)
Equisetum procerum Pollini in Hort. Veron. Pl.: 28 (1816)
Equisetum ramosissimum var. abyssinicum (Milde ) Milde in Monogr. Equiset.: 448 (1867)
Equisetum ramosissimum var. altissimum Milde in Höh. Sporenpfl. Deutschl.: 117 (1865)
Equisetum ramosissimum f. altissimum (Milde ) Luerss. in Krypt.-Fl. Anf., ed. 2, 3: 740 (1889)
Equisetum ramosissimum var. arabicum (Milde ) Milde in Monogr. Equiset.: 441 (1867)
Equisetum ramosissimum var. arcuateum Milde in Monogr. Equiset.: 448 (1867)
Equisetum ramosissimum var. arcuatum (Milde ) Milde in Monogr. Equiset.: 448 (1867)
Equisetum ramosissimum var. boivinii (Milde ) A.Braun ex Milde in Monogr. Equiset.: 452 (1867)
Equisetum ramosissimum var. boryanum (Milde ) A.Braun ex Milde in Monogr. Equiset.: 450 (1867)
Equisetum ramosissimum var. burchellii (Vaucher) Milde in Monogr. Equiset.: 443 (1867)
Equisetum ramosissimum f. caducum Milde in Höh. Sporenpfl. Deutschl.: 117 (1865)
Equisetum ramosissimum var. campanulatum (Poir.) Trevis. in Atti Soc. Ital. Sci. Nat. 17: 253 (1874 publ. 1875)
Equisetum ramosissimum subsp. campanulatum (Poir.) Chenevard in Cat. Pl. Vasc. Tessin: 50 (1910)
Equisetum ramosissimum proles campanulatum (Poir.) Rouy in G.Rouy & J.Foucaud, Fl. France 14: 507 (1913)
Equisetum ramosissimum var. capense (Milde ) Milde in Monogr. Equiset.: 442 (1867)
Equisetum ramosissimum var. distortum (Milde ) A.Braun ex Milde in Monogr. Equiset.: 451 (1867)
Equisetum ramosissimum var. dregeanum (Milde ) Milde in Monogr. Equiset.: 447 (1867)
Equisetum ramosissimum f. elegans (Milde ) Luerss. in Krypt.-Fl. Anf., ed. 2, 3: 738 (1889)
Equisetum ramosissimum var. elegans (Milde ) Milde in Höh. Sporenpfl. Deutschl.: 118 (1865)
Equisetum ramosissimum var. fastigiatum Hy in Bull. Soc. Bot. France 37(Sess. Extr.): LX (1890)
Equisetum ramosissimum var. flagelliferum (Milde ) Milde in Monogr. Equiset.: 449 (1867)
Equisetum ramosissimum var. glaucum Nakai in Bot. Mag. (Tokyo) 39: 159 (1925)
Equisetum ramosissimum var. gracile (A.Braun ex Milde) Milde in Höh. Sporenpfl. Deutschl.: 117 (1865)
Equisetum ramosissimum f. gracile (A.Braun ex Milde) Luerss. in Farnpflanzen 3: 738 (1889)
Equisetum ramosissimum var. hispanicum (Milde ) Milde in Monogr. Equiset.: 445 (1867)
Equisetum ramosissimum var. humile (Milde ) Milde in Höh. Sporenpfl. Deutschl.: 117 (1865)
Equisetum ramosissimum var. incanum (Vaucher) Milde in Monogr. Equiset.: 450 (1867)
Equisetum ramosissimum subsp. incanum (Vaucher) Pignatti in Giorn. Bot. Ital. 116: 93 (1983)
Equisetum ramosissimum var. jacquemontii Milde in Monogr. Equiset.: 446 (1867)
Equisetum ramosissimum var. japonicum (Milde ) Milde in Monogr. Equiset.: 440 (1867)
Equisetum ramosissimum var. lohseanum (Milde ) Milde in Monogr. Equiset.: 446 (1867)
Equisetum ramosissimum var. multicaule (Ledeb.) Milde in Monogr. Equiset.: 439 (1867)
Equisetum ramosissimum var. natalense Milde in Monogr. Equiset.: 452 (1867)
Equisetum ramosissimum var. nudum (Milde ) Milde in Monogr. Equiset.: 441 (1867)
Equisetum ramosissimum var. orientale Nábělek in Spisy Přír. Fak. Masarykovy Univ. 111: 38 (1929)
Equisetum ramosissimum var. ornatum (Milde ) Milde in Höh. Sporenpfl. Deutschl.: 117 (1865)
Equisetum ramosissimum subsp. paleaceum (Schleich. ex Vaucher) Pignatti in Fl. d’Italia 1: 43 (1982)
Equisetum ramosissimum var. paleaceum (Vaucher) P.Fourn. in Quatre Fl. France: 3 (1934)
Equisetum ramosissimum subsp. paleaceum (Vaucher) Tourlet in Fl. Indre-et-Loire: 604 (1908)
Equisetum ramosissimum proles paleaceum (Vaucher) Rouy in G.Rouy & J.Foucaud, Fl. France 14: 506 (1913)
Equisetum ramosissimum proles pannonicum (Willd.) Rouy in G.Rouy & J.Foucaud, Fl. France 14: 506 (1913)
Equisetum ramosissimum f. persistens Milde in Höh. Sporenpfl. Deutschl.: 117 (1865)
Equisetum ramosissimum subf. polystachyum Luerss. in Krypt.-Fl. Anf., ed. 2, 3: 740 (1889)
Equisetum ramosissimum var. renati Hy in Bull. Soc. Bot. France 37: LX (1890)
Equisetum ramosissimum var. ripense (Nakai & F.Maek.) Tagawa in Col. Ill. Jap. Pterid.: 215 (1959)
Equisetum ramosissimum var. scabrum (Milde ) Milde in Höh. Sporenpfl. Deutschl.: 118 (1865)
Equisetum ramosissimum f. scabrum (Milde ) Luerss. in Krypt.-Fl. Anf., ed. 2, 3: 736 (1889)
Equisetum ramosissimum var. schleicheri F.Buyss. in Rev. Sci. Bourbonnais Centr. France 1: 248 (1888)
Equisetum ramosissimum var. simplex (Rupr.) Milde in Höh. Sporenpfl. Deutschl.: 118 (1865)
Equisetum ramosissimum f. simplex (Rupr.) Luerss. in Farnpflanzen 3: 737 (1889)
Equisetum ramosissimum var. sinaiticum (Milde ) Milde in Monogr. Equiset.: 445 (1867)
Equisetum ramosissimum var. subverticillata (A.Braun ex Milde) Milde in Höh. Sporenpfl. Deutschl.: 117 (1865)
Equisetum ramosissimum f. subverticillata (A.Braun ex Milde) Luerss. in Farnpflanzen 3: 739 (1889)
Equisetum ramosissimum var. subverticillatum Milde in Höh. Sporenpfl. Deutschl.: 118 (1865)
Equisetum ramosissimum var. taikankoense Yamam. in Trans. Nat. Hist. Soc. Taiwan 20: 97 (1930)
Equisetum ramosissimum var. virgatum (A.Braun) P.Fourn. in Quatre Fl. France: 3 (1934)
Equisetum ramosissimum var. virgatum (A.Braun ex Milde) Milde in Höh. Sporenpfl. Deutschl.: 118 (1865)
Equisetum ramosissimum subsp. virgatum Tourlet in Fl. Indre-et-Loire: 604 (1908)
Equisetum ramosissimum f. virgatum (A.Braun ex Milde) Luerss. in Farnpflanzen 3: 736 (1889)
Equisetum ramosum Schleich. ex DC. in J.B.A.M.de Lamarck & A.P.de Candolle, Fl. Franç., éd. 3, 6: 245 (1815), nom. superfl.
Equisetum ripense Nakai & F.Maek. in Bot. Mag. (Kew Mag.) 46: 188 (1932)
Equisetum sieboldii Milde in Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 62 (1863)
Equisetum tenue (Vaucher) C.Presl in Fl. Sicul. 1: 46 (1826)
Equisetum thunbergii Wikstr. in Kongl. Svenska Vetensk. Acad. Handl. 1821: 4 (1821)
Hippochaete ramosissima var. japonica (Milde ) Satou in Hikobia 12: 267 (1997)
Hippochaete ripensis (Nakai & F.Maek.) Satou in Hikobia 12: 267 (1997)
Helecho con rizoma articulado, ramificado. Tallos aéreos, homomorfos, de hasta 1,75 m, de simples a muy ramosos, a veces cespitosos y sin diferenciarse un tallo principal, con 8-20 costillas, convexas; tubérculos silíceos confluentes lateralmente en crestas transversales, especialmente visibles sobre las costillas; vainas sensiblemente más largas que anchas, ensanchadas en la parte superior, del mismo color que los tallos, a veces pardas en mayor o menor extensión; dientes con margen membranáceo estrecho, blanquecino, y ápice marrón o negruzco, prolongado en un apéndice filiforme persistente o caedizo, siendo en todo caso los dientes ± agudos, nunca truncados; primer entrenudo rameal más corto que la vaina caulinar adyacente. Estróbilos mucronados, de hasta 2,5 cm, mucronados. Esporas esféricas, de superficie granulosa, de 37-56 μm, con apertura circular próxima al punto de inserción de los eláteres.
Referencias:
(Prada, C. (1986). Equisetum L. in Castroviejo, S., Laínz, M., López González, G., Montserrat, P., Muñoz Garmendia, F., Paiva, J. & Villar, L. (eds.). Flora iberica 1: 25. Real Jardín Botánico, CSIC, Madrid.)
Taxón nativo probable (NP)
Especie de la que no se puede asegurar su carácter nativo, pero de la que se dispone información sobre su distribución o preferencias de hábitat que sugiere que su introducción por el ser humano en las islas es muy poco probable.
Orden de Flora: especie incluida en el Anexo II (Especie protegida).
Especie que se extiende por zonas tropicales y templadas de ambos hemisferios (Ver distribución en Plants of the World Online). En Canarias se encuentra en terrenos húmedos o bordes de cursos de agua.
Nombres vernáculos:
Canutillo(a) (La Gomera)
Nombre asignado por la Academia Canaria de la Lengua:
Colacaballo
Nota: los nombres asignados por la Academia Canaria de la Lengua, en muchos casos no se corresponden con ninguno de los nombres vernáculos utilizados en las diferentes localidades de las Islas.
Equisetum: consultar en Flora Ibérica.
ramosissimum: superlativo de lat. ramosus, –a, –um, que significa “ramoso, abundoso en ramas”, es decir “muy ramificado”.